Postępowanie sądowe, a zwłaszcza cywilne jest co do zasady odpłatne. Konieczność uiszczenia jakichś opłat występuje zarówno na samym początku procesu, kiedy to trzeba uiścić stosowny wpis od pozwu, ale również w trakcie postepowania, a czasami nawet po jego zakończeniu. Dla osób, które na co dzień nie mają styczności z sądem może stanowić to nie lada zaskoczenie. Skąd wynika konieczność opłat i skąd wiemy w jakiej są one wysokości? Dowiecie się Państwo tego z poniższego artykułu.
Pierwszą opłatę do sądu ponosimy w momencie wnoszenia pozwu. W zależności od tego, czego nasza sprawa dotyczy wysokość tej opłaty będzie różna. Najczęściej sądy cywilne pochylają się nad sprawami majątkowymi, gdzie jedna strona dochodzi zapłaty określonej kwoty od drugiej strony. W takim przypadku wysokość opłaty sądowej od pozwu jest proporcjonalna i wynosi, w zależność od wartości przedmiotu sporu:
- do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;
- ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;
- ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;
- ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;
- ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;
- ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;
- ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych;
- powyżej 20 000 zł – 5% wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych
Należy wskazać, że w sprawach, które nie mają charakteru majątkowego opłata sądową jest stała. Ze względu na szerokie zróżnicowanie wysokości tych opłat, ustalenie prawidłowej wysokości zależy od indywidualnej sprawy klienta. Dla przykładu wskazać można, że opłata sądowa od pozwu o rozwód lub separację wynosi 600 zł.
Również w trakcie postepowania czekają na nas wydatki. Jeżeli w sprawie powołany zostanie biegły, sąd może wezwać strony do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Dodatkowo, jeśli żądamy udzielenia przez sąd zabezpieczenia jakiegoś dowodu bądź roszczenia (np. roszczenia alimentacyjnego na czas trwania procesu) musimy liczyć się z koniecznością poniesienia kosztów w wysokości 100 zł.
Ponadto, jeżeli w trakcie postepowania sąd wyda postanowienie, z którym się nie zgadzamy, np. przyznał biegłemu zbyt wysokie wynagrodzenie, stronie przysługuje prawo do zaskarżenia takiego postanowienia. W takim wypadku konieczne jest uiszczenie w terminie 7 dni od dnia otrzymania niezadowalającego nas postanowienia opłaty w wysokości 100 zł, aby sąd uzasadnił to postanowienie. Po otrzymaniu uzasadnienia można składać zażalenie bądź skargę na to postanowienie, od którego również wymagana jest opłata – w przypadku zaskarżenia wynagrodzenia biegłego wynosi ona również 100 zł, jednak w innych przypadkach jej wysokość może się różnić. Jeżeli jednak nasze odwołanie okaże się skuteczne, to opłata za wniesienie środka odwoławczego nie jest wymagana.
Niestety nie da się pominąć wyżej wymienionej procedury. Bez wniosku o uzasadnienie postanowienia nie można skutecznie odwołać się od niekorzystnego postanowienia.
Podobna procedura występuje też po ogłoszeniu wyroku. Jeżeli wyrok z jakichkolwiek powodów nam się nie podoba, to aby móc się od niego odwołać konieczne jest złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku, które ponownie wiąże się z opłatą w wysokości 100 zł. Po otrzymaniu wyroku z uzasadnieniem przysługuje nam prawo do złożenia apelacji, która podobnie jak pozew wiąże się z koniecznością dokonania stosownej opłaty, uzależnionej od wartości przedmiotu sporu.
Należy jednak wskazać, że w przypadku wygranej, strona przeciwna zobowiązana zostanie zwrócić nam wszystkie koszty postępowania – w tym opłaty za pozew, koszty biegłego, a także zwrot kosztów zastępstwa procesowego – jednak tylko do wysokości wynikającej ze stosownego rozporządzenia i adekwatnie do procentu wygranej. Jeśli wygraliśmy w 60 %, to w takiej wysokości zostaną nam zasądzone koszty.
